De verslavende werking van sigaretten

Roken is verslavend. Sterker nog: nicotine behoort tot één van de meest verslavende stoffen die er zijn. Hoe komt het dat men zo makkelijk verslaafd kan raken aan sigaretten? Wij leggen hier aan u uit waarom roken zo verslavend is.

Lichamelijke verslaving

Nicotine is de verslavende stof van sigaretten. De stof zorgt ervoor dat mensen blijven roken en moeite hebben om te stoppen. Nicotine zorgt voor het ‘belonende’ gevoel na het roken van een sigaret. Dit komt omdat nicotine zorgt voor de aanmaak van dopamine, ook wel het ‘gelukshormoon’ genoemd.

De werking van nicotine gaat heel snel. Al binnen 10 seconden bereikt de stof de hersenen. Omdat het belonende gevoel vrijwel direct merkbaar is, maakt dit de stof extra verslavend. Daarnaast ervaart men dit belonende gevoel heel vaak, bij iedere trek van de sigaret ervaart de roker dit gevoel namelijk opnieuw. Door dit snelle en steeds herhaalde effect van roken ‘leren’ de hersenen dat het gedrag van het roken herhaald moet worden om weer opnieuw het belonende effect te ervaren.

Onder jongeren bevinden zich de meeste startende rokers. In die leeftijdsfase zijn de hersenen nog in ontwikkeling en nóg gevoeliger voor de belonende effecten van nicotine. De kans dat jongeren die beginnen met roken ook vaste rokers worden, is groter dan wanneer er gedurende de volwassenheid begonnen wordt met roken.

Toevoegingen voor extra verslaving

De samenstelling van sigaretten is op zo’n manier gekozen, dat de nicotine nog verslavender wordt dan het van zichzelf al is. Door toevoegingen zoals ammoniak wordt de nicotine nog beter opgenomen in het bloed en de longen. Theobromide zorgt ervoor dat de bronchiën wijder worden waardoor de rook dieper in de longen kan komen. Sigarettenfabrikanten hebben dus allerlei extra stoffen toegevoegd zodat mensen zo snel mogelijk verslaafd worden en dit ook blijven.

Ontwenningsverschijnselen

Eén kenmerk van verslaving is dat er bij onthouding van de verslavende stof ontwenningsverschijnselen ontstaan. Zodra de nicotine door het lichaam weer wordt afgebroken, ontstaat er opnieuw de behoefte aan het roken, wat gepaard gaat met ontwenningsverschijnselen. Denk hierbij aan een onrustig gevoel, stemmingswisselingen, minder concentratie, meer eetlust, transpireren, slecht slapen, tijdelijk verlaagde weerstand, enzovoorts. Het nicotineniveau moet dus eigenlijk steeds op peil gehouden worden om ontwenningsverschijnselen te onderdrukken. Niet bij iedereen komen alle ontwenningsverschijnselen voor of in dezelfde mate. De meeste mensen ervaren wel last van een of meerdere ontwenningsverschijnselen.

Rokers hebben dus steeds opnieuw de nicotinetoevoer nodig om zich goed, of eigenlijk normaal te voelen. Dit verklaart ook waarom veel rokers ’s ochtends de sterkste behoefte hebben aan een sigaret. U heeft dan al geruime tijd niet meer gerookt en het nicotineniveau is erg laag. De snelheid waarmee mensen ’s ochtends hun eerste sigaret opsteken blijkt daarom een belangrijke indicatie voor de ernst van de verslaving.

Tolerantie

De verslaving aan roken leidt ook tot tolerantie. Dit houdt in dat er steeds meer van de verslavende stof nodig is, om hetzelfde effect te bereiken. Als u steeds dezelfde hoeveelheid sigaretten blijft roken, heeft deze hoeveelheid steeds minder effect dan en tijd ervoor. Dit gaat echter niet oneindig door: op een gegeven moment stabiliseert die hoeveelheid zich. Dit is meestal bij zo’n 20 sigaretten per dag.

Geestelijke verslaving

Roken is voor veel mensen een ontzettend sterk ingesleten gewoonte. Mensen verlangen, vooral in specifieke situaties, sterk naar een sigaret. Naast een lichamelijke verslaving, is roken dus ook een geestelijke verslaving. Het is onderdeel van een gewoonte. U raakt eraan gewend om op bepaalde tijdstippen en in bepaalde situaties te roken. Er ontstaat daardoor een associatie tussen die situaties en roken. Omdat roken een gewoonte is en daarmee een handeling die gedachteloos uitgevoerd kan worden, zorgt de associatie er in dergelijke situaties voor dat er vaak automatisch een sigaret opgestoken wordt. Naast een gewoonte is roken ook vaak deel van de identiteit: ‘Ik ben een roker’. Ook dit draagt bij aan de geestelijke verslaving van het roken.

Stoppen met roken

De verslavende werking van roken maakt het lastig om te stoppen met roken. Dit betekent echter niet dat het onmogelijk is om te stoppen met roken. Inzicht in het gedrag en de verslaving kunnen helpen om de gewoonte af te leren en om te gaan met de moeilijke momenten. De coaches bij Medipro kunnen u hierbij helpen middels persoonlijke of telefonische coaching. De begeleiding wordt door uw zorgverzekeraar vergoed zonder eigen risico. Voor meer informatie of advies kunt u vrijblijvend contact met ons opnemen of direct bellen naar 088-7867799.